Tahkim, taraflar arasındaki uyuşmazlıkların Devlet mahkemeleri yerine hakem adı verilen kimseler aracılığı ile nihai olarak çözümlenmesidir. Uyuşmazlıkları tahkim kurulları denilen özel kurumlar aracılığıyla çözmeye yönelik bir uyuşmazlık çözüm yöntemidir. Kural olarak tahkim kararları kesin ve bağlayıcıdır. Tahkim kararları dünyanın birçok ülkesinde icra edilebilir niteliktedir.
Tarafların dava konusu üzerinde serbestçe tasarruf edemeyecekleri durumlarda örneğin boşanma, medeni hal, soy bağı gibi davalarda tahkim sözleşmesi yapılamaz. Ayrıca taşınmaz mallar üzerindeki ayni haklara ilişkin uyuşmazlıklar da tahkime elverişli değildir. Bunun dışındaki uyuşmazlıklarda tahkime gidilebilir.
Eğer taraflar bir uyuşmazlığın adli mahkemeler yerine, tahkim kurulu tarafından çözülmesi konusunda anlaşmışlar ise, hakemleri, tahkim yerini ve tahkim sürecinin dilini belirleyebilirler. Taraflar hakkaniyet ve eşitlik kurallarına, avukat tarafından temsil edilme ve savunma hakkına saygı göstermekle yükümlüdürler.
Tahkimin avantajları; tahkim süreci gizli olması, hakemlerin alanında uzman olması, tahkim kararları icra edilebilir olması ve zaman ve masraf tasarrufu sağlamasıdır.
Tahkim, İhtiyari Tahkim ve Zorunlu Tahkim olmak üzere iki türe ayrılır. Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) ve Milletlerarası Tahkim Kanunu’nda (MTK) yapılan düzenlemeler ihtiyari tahkime yöneliktir. Yine ulusal tahkim ve milletlerarası tahkim şeklinde ayrım vardır. HMK’da düzenlenen iç tahkimdir. Yabancılık unsuru içeren uluslararası nitelikli sözleşmelerden kaynaklanan uyuşmazlıklarda ise MTK uygulanmaktadır. Uluslararası tahkimde tahkim usulünü milletlerarası mevzuat hükümleri belirlemektedir. Türk hukukunda milletlerarası tahkime yönelik düzenlemeler, Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun (MÖHUK), Milletler Arası Tahkim Kanunu, Kamu Hizmetleri ile ilgili İmtiyaz Şartlaşma ve Sözleşmelerinden Doğan Uyuşmazlıklarda Tahkim Yoluna Başvurulması Halinde Uyulması Gereken İlkelere Dair Kanun’dur.
Tahkim sözleşmesinin taraflar arasında yazılı şekilde yapılması gerekir. Yazılı şekil ispat şartı olmayıp geçerlilik şartıdır. Hakem Sözleşmesi ise taraflar ile hakem veya hakemler arasında yapılır. Taraflar hakem seçim usulünü ve sayısını (tek sayıda olmak zorundadır) kararlaştırmakta serbesttirler. Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça tahkim yargılaması sırasında hakem kurulu taraflardan birinin talebi üzerine bir ihtiyati tedbirin alınmasına veya delil tespitine karar verilebilir.
Taraflar hakemlerin uygulayacağı yargılama usulüne ilişkin kuralları kanunun emredici hükümleri saklı kalmak kaydıyla serbestçe kararlaştırabilirler veya tahkim kurallarına yollama yaparak belirleyebilirler. Tahkim yeri taraflarca veya onların seçtiği bir tahkim kurumunca serbestçe kararlaştırılabilir. Tahkim süresi 1 yıl olarak düzenlenmiştir. Taraflar tahkim süresini uzatabildikleri gibi taraflardan birinin başvurusu üzerine mahkemece de süre uzatılabilir.
Hakem kararlarının temyizi mümkün değildir. Hakem kararına karşı yalnızca tahkim yerindeki mahkemede iptal davası açılabilir. Kesinleşmiş hakem kararlarına karşı yargılamanın iadesi yoluna gidilebilir.
Bu özet açıklamalardan da anlaşıldığı gibi ulusal ve uluslararası uyuşmazlıkların tahkim yoluyla çözülmesi çok teknik ve spesifik bir alandır. Hukuk büromuzda görevli ekibimiz İngilizce, Almanca, Arapça, Rusça gibi dillere hakim olmanın avantajı ile tahkim hukuku alanda teknik ve hukuki bilgi ve tecrübeye sahiptir. Yabancı ülkelerde işbirliği halinde olduğumuz hukuk bürolarından da destek alarak yerli ve yabancı şirketlere sözleşmelerin hazırlanmasında ve tahkim aşamasında hukuki destek sunmaktayız.
Hukuk büromuzun tahkim hukuku alanında verdiği hizmetler;
- Tahkim sözleşmelerinin hazırlanması, müzakeresi,
• Hakemlerle yapılacak sözleşmelerinin hazırlanması,
• Tahkim kurulunun seçilmesi,
• Yerli ve yabancı müvekkillerimizin ulusal ve uluslararası alandaki ihtiyari ve zorunlu tahkim süreçlerinde temsil edilmesi,
• Tahkim sürecinde ihtiyati Tedbir ve Delil Tespiti,
• Tahkim kararlarının tanınması ve tenfizi,
• Spor Tahkim Mahkemelerinde müvekkillerimizin temsil edilmesi,
• Tahkim kararlarının icrası, olarak sayılabilir.
